TYP: a1

Marszpikiel

środa, 23 maja 2018
Anna Ciężadło

Marszpikiel jest jednym z najważniejszych narzędzi bosmańskich (chociaż sam bosman przy poruszeniu tej kwestii stwierdzi zapewne, iż absolutnie wszystkie jego narzędzia są najważniejsze). Jak zatem wygląda taki sprzęt i… czy ma on coś wspólnego z rybą?

Jak to wygląda?

Marszpikiel ma kształt wydłużonego, wąskiego stożka, niekoniecznie symetrycznego - bywa bowiem obdarzony subtelną, wręcz nonszalancką krzywizną. Najczęściej wykonany jest ze stali nierdzewnej, choć jak głosi legenda, zdarzają się też modele zrobione z innych materiałów, jak choćby z żelaza. Ponieważ jednak marszpikiel musi wykazać się  dużą twardością i odpornością na korozję, wydaje się, że nierdzewka jednak rządzi.

Obecnie marszpikiel rzadko występuje jako osobne narzędzie; znacznie częściej stanowi on element scyzoryka żeglarskiego, albo wchodzi w skład tzw. multitoola. W większości przypadków marszpikiel ma 15-30 cm długości, ale rekordziści mogą mieć nawet pół metra. Takich „przerośniętych” marszpikli używa się do obróbki wyjątkowo ciężkich kabli oraz lin. I tu dochodzimy do kolejnej kwestii, a mianowicie - po co nam marszpikiel?

 

No, po co?

Jak już wiemy, bywa przydatny podczas prac bosmańskich, a konkretnie - podczas wykonywania splotów na linach, zwłaszcza tych bardziej opornych. Aby taki splot wykonać, musimy uprzednio rozpleść włókna tworzące linę, co może stanowić spore wyzwanie. Marszpikiel jest także niezastąpiony, jeśli chcemy rozplątać jakiś wyjątkowo uparty, zapieczony od wody i soli węzeł.

W obu przypadkach konieczne jest przede wszystkim zdezintegrowanie oryginalnych splotów liny, co można osiągnąć, wbijając pomiędzy nie marszpikiel i „wiercąc” nim w różne strony.

Marszpikiel doczekał się kilku ciekawych przezwisk; bywa bowiem nazywany przekłuwaczem, szpicem, albo rożkiem bosmańskim - chociaż prawdę powiedziawszy, oryginalne rożki bosmańskie niemal zawsze wykonane były z drewna i służyły do zaplatania (czyli szplajsowania) lin wykonanych z włókiem naturalnych.

 

Etymologia

Brzmienie wyrazu marszpikiel sugeruje, że posiada on niemieckie korzenie, co jednak jest zupełnie błędnym tropem. Prawdziwym protoplastą naszego marszpikla jest angielskie słówko marlinspike (występujące także jako marlinespike) i stanowiące zlepek dwóch wyrazów: marling oraz spike.

Spike to po prostu kolec, co doskonale oddaje kształt marszpikla, natomiast marling oznacza… marlowanie - czyli czynność zaplatania lin o małej średnicy wokół grubszej liny, celem zabezpieczenia jej. Co ciekawe, z tej samej co marszpikiel rodziny wyrazów pochodzi też słówko marlin - nazwa ryby, obdarzonej imponującym, naturalnym… marszpiklem

 

 

 

 

Tagi: marszpikiel, słownik, narzędzie, bosman
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 9 maja

Philippe Jeantot dopływając na "Credit Agricole" do Newport wygrywa I edycję BOC Challenge.
poniedziałek, 9 maja 1983
Z Travemunde do Polski wyruszyły zakupione tam - szkuner sztakslowy "Temida I" pod dowództwem Mariusza Zaruskiego i jol "Temida II" pod dowództwem Jana Kuczyńskiego; cztery lata później "Temida I" uległa rozbiciu w czasie postoju w porcie Władysławowo.
poniedziałek, 9 maja 1932
W Warszawie obradował pierwszy sejmik Polskiego Związku Żeglarskiego z udziałem przedstawicieli czterech klubów; pierwszym prezesem został Antoni Aleksandrowicz.
niedziela, 9 maja 1926
Z Lizbony wyrusza Niezwyciężona Armada - hiszpańska flota z zamiarem najazdu na Anglię.
poniedziałek, 9 maja 1588
W Glasgow urodził się sir Thomas Lipton (zmarł w Londynie 2.10.1931); fascynował się Pucharem Ameryki. Zasłynął z ponad 30. letniej walki o to trofeum na serii jachtów o nazwie "Shamrock".
czwartek, 9 maja 1850